सशस्त्रसेनाध्वजदिवसः, यः प्रतिवर्षं ७ दिसम्बर् दिनाङ्के आचर्यते, भारतीयसशस्त्रसेनायाः योगदानस्य बलिदानस्य च मार्मिकः श्रद्धांजलिः अस्ति।
भारतीयसेनायाः, नौसेनायाः, वायुसेनायाः च स्त्रीपुरुषैः प्रदर्शितस्य शौर्यस्य, साहसस्य, अटलसमर्पणस्य च गहनसम्मानस्य, प्रशंसायाः च प्रतीकरूपेण अयं दिवसः कार्यं करोति
इतिहासः उत्पत्तिः च
स्वातन्त्र्योत्तरयुगे उत्पन्नः सशस्त्रसेनानां ध्वजदिवसः सशस्त्रसेनायाः योगदानस्य सम्मानस्य आवश्यकतायाः, दिग्गजानां तेषां परिवाराणां च आर्थिकसमर्थनस्य आवश्यकतायाः आरम्भं करोति १९४९ तमे वर्षे डिसेम्बर्-मासस्य ७ दिनाङ्के स्थापितायाः तिथ्याः महत्त्वं वर्तते यतः १९७१ तमे वर्षे भारत-पाकिस्तान-युद्धस्य समये कराची-बन्दरगाहस्य उपरि भारतीयनौसेनायाः निर्णायक-आक्रमणस्य वार्षिकोत्सवे सङ्गच्छते, यत् ऑपरेशन ट्रायडेण्ट् इति नाम्ना प्रसिद्धम् अस्ति
प्रारम्भात् एव सशस्त्रसेनाध्वजदिवसः उत्साहेन आचरितस्य राष्ट्रव्यापी आयोजनस्य रूपेण परिणतः अस्ति ।
सशस्त्रध्वजदिवसः केवलं ७ दिसम्बर् दिनाङ्के एव किमर्थं आचर्यते ?
भारतीयरक्षामन्त्रिसमित्या १९४९ तमे वर्षे ध्वजदिवसकोषस्य स्थापना अभवत् । अस्य मुख्य उद्देश्यं राष्ट्रस्य अखण्डतायाः सुरक्षायाश्च रक्षणं कुर्वतां शहीदानां हिताय जनसामान्यं प्रति ध्वजवितरणं सशस्त्रसेनानां विकासाय धनसङ्ग्रहः च अस्ति। एतेन विश्वासेन सशस्त्रसेनाध्वजदिवसः प्रथमवारं १९४९ तमे वर्षे डिसेम्बर्-मासस्य ७ दिनाङ्के आचरितः, ततः परं सशस्त्रसेनानां ध्वजदिवसः प्रतिवर्षं डिसेम्बर्-मासस्य ७ दिनाङ्के आचर्यते १९९३ तमे वर्षे भारतीयरक्षामन्त्रालयेन सम्बद्धानि सर्वाणि कल्याणनिधिनि एकस्मिन् सशस्त्रसेनाध्वजदिवसकोषे विलीनीकृतानि । एतेषां निधिनां रूपरेखा किञ्चित् एतादृशी अस्ति।
युद्धशोकग्रस्तानां, युद्धविकलाङ्गानाम् अन्येषां पूर्वसैनिकानाम्/सेवारतानाम् एकीकृतविशेषकोषः
ध्वज दिवस निधि
सामान्यजनात् संगृहीतं धनं आवश्यकतावशात् पूर्वसेनानानां, युद्धविधवाणां, तेषां पुनर्वासकार्यं सम्बद्धानां संस्थानां च आर्थिकसहायतां प्रदातुं उपयुज्यते यतः एतत् शहीदानां सैनिकानाञ्च परिवारस्य पालनं करोति।एतत् सर्वेषां दायित्वम् अस्ति देशस्य नागरिकाः । उल्लेखनीयं यत् भारतीयसशस्त्रसेना विश्वस्य द्वितीयं बृहत्तमं सैन्यशक्तिं वर्तते यस्य बलं १४ लक्षाधिकसक्रियकर्मचारिणः सन्ति । अपि च, विश्वस्य बृहत्तमा स्वयंसेवकसेना अस्ति । ध्वजारोहणसमारोहाः, परेडः, धनसङ्ग्रह-अभियानानि च इत्यादीनि विविधानि क्रियाकलापाः अस्य दिवसस्य चिह्नं कुर्वन्ति । एतत् विकलाङ्गसहचरानाम्, विधवाणां, आश्रितानां च परिचर्यायाः दायित्वं बोधयति, नागरिकान् ध्वजदिवसकोषे उदारतया योगदानं दातुं आग्रहं करोति।