एतावता १४१ विपक्षस्य सांसदाः निलम्बिताः : तेषां संसदे प्रवेशः अनुमतः अस्ति वा? प्रतिबन्धानां सूचीं पश्यन्तु

लोकसभासचिवालयेन सद्यः निलम्बितानां ४९ विपक्षस्य सांसदानां विरुद्धं सख्तपरिहाराः जारीकृताः, तेषां संसदकक्षे, तस्य लॉबी, दीर्घासु च प्रवेशं निषिद्धम् अस्ति। अन्यथा ते कथं प्रतिबन्धिताः इति पश्यन्तु

लोकसभासचिवालयेन सद्यः निलम्बितानां ४९ विपक्षस्य सांसदानां विरुद्धं कठोरपरिहारस्य विवरणं कृत्वा परिपत्रं जारीकृतम् अस्ति। एतेषु प्रतिबन्धेषु संसदीयकार्यक्षमतायाः विविधाः पक्षाः समाविष्टाः सन्ति, येन सांसदानां भूमिकाः उत्तरदायित्वं च महत्त्वपूर्णतया प्रभावितं भवति ।

अधुना निलम्बितसदस्यानां संसदकक्षं, तस्य लॉबी, गैलरी च प्रवेशः निषिद्धः अस्ति। एषः प्रतिबन्धः संसदीयसमितीनां सत्रेषु तेषां सहभागितापर्यन्तं विस्तृतः अस्ति, यत्र ते सदस्यतां धारयन्ति । तेषां नामधेयेन सूचीकृतः कोऽपि व्यवसायः अथवा तेषां द्वारा प्रस्तुता सूचनाः निलम्बनकालस्य अपि विचारः न भविष्यति।

तेषां निलम्बनकाले तेषां प्रस्तुता कोऽपि सूचना स्वीकार्यः नास्ति। तेषां निलम्बनकाले आयोजितानां समितिनां निर्वाचनेषु ते मतदानं कर्तुं न शक्नुवन्ति” इति परिपत्रे अपि उक्तम्।

१४१ सांसदाः निलम्बिताः

कुलम् १४१ सांसदाः निलम्बिताः सन्ति । एतेषु ९५ लोकसभायाः, ४६ राज्यसभायाः च सन्ति । एतेन सामूहिकनिलम्बनेन संसदे संकटं गभीरं जातम्, विशेषतः यस्मिन् काले महत्त्वपूर्णाः विधेयकाः सीमितचर्चायां प्रस्तुताः, पारिताः च आसन्। भाजपा सांसद हेमा मालिनी इत्यस्य मते “ते प्रश्नान् उत्थापयन्ति एव” इति कारणेन विधायकाः निलम्बिताः सन्ति।

विपक्षस्य स्थापनम्

संसदे केन्द्रीयगृहमन्त्री अमितशाहस्य वक्तव्यस्य विपक्षस्य आग्रहे अस्य विवादस्य मूलं वर्तते। ते १३ दिसम्बर् दिनाङ्के अद्यतनसुरक्षाभङ्गघटनायाः विषये चर्चां याचन्ते, यत्र आक्रमणकारिणः लोकसभायां आक्रमणं कृत्वा धूमकनिस्टरं मुक्तवन्तः।

निलम्बनस्य प्रतिक्रियारूपेण काङ्ग्रेसस्य अध्यक्षः मल्लिकार्जुनखर्गे इत्यनेन २२ दिसम्बर् दिनाङ्के राष्ट्रव्यापी विरोधप्रदर्शनस्य योजना घोषिता।

"ते सर्वान् निलम्बनं कर्तुम् इच्छन्ति, सर्वान् गृहात् निष्कास्य तानाशाही चालयितुं इच्छन्ति, लोकतन्त्रे एतत् कार्यं न करिष्यति। अत एव वयं जनानां समीपं गमिष्यामः। यावत् ते निलम्बनं निरस्तं कृत्वा न कुर्वन्ति तावत् यावत् वयं विरोधं कुर्मः।" गृहे वक्तव्यं कृत्वा गृहे चर्चां आरभत” इति ।

"एषा प्रवृत्तिः भविष्यति। मम मार्गः वा राजमार्गः वा। यदि भवान् पङ्क्तौ न पतति तर्हि वयं भवन्तं बहिः क्षिपामः यतोहि अस्माकं बहुमतम् अस्ति। वयं सदनद्वयं नियन्त्रयामः" इति काङ्ग्रेसस्य सांसदः कार्तिचिदम्बरमः स्पष्टतया अवदत् व्यङ्ग्यम् ।